Đón trẻ sơ sinh về nhà là một sự kiện đặc biệt, và trong văn hóa dân gian, có những phong tục truyền thống quan trọng để chào đón em bé mới chào đời. Dưới đây là 10 phong tục phổ biến khi đón trẻ sơ sinh về nhà theo kinh nghiệm dân gian.
1. Vì sao người ta tin vào các thủ tục dân gian khi đón trẻ sơ sinh về nhà?
"Có thờ có thiêng, có kiêng có lành" là tâm lý phổ biến trong việc chào đón trẻ sơ sinh vào gia đình ở Việt Nam. Trước khi sinh, em bé được bảo vệ trong một môi trường ổn định bên trong bụng mẹ. Tuy nhiên, khi chào đời, em bé phải đối mặt với sự thay đổi đột ngột và cơ thể non yếu, dễ bị ảnh hưởng bởi tà ma và những năng lượng tiêu cực xung quanh theo quan niệm tâm linh.
Do đó, việc thực hiện đúng các phong tục chào đón trẻ sơ sinh theo truyền thống có thể giúp bảo vệ bé khỏi những rủi ro trong quá trình nuôi dưỡng, giúp em bé luôn khỏe mạnh và an lành. Dưới đây là một số gợi ý mẹo cho ba mẹ khi đưa trẻ sơ sinh về nhà, có thể tham khảo và lựa chọn theo phong tục phù hợp với gia đình của mình.
2. 10 mẹo dân gian khi đón trẻ sơ sinh về nhà
Phong tục làm con của Phật hay Thánh
Trong tâm lý dân gian, giờ sinh và năm sinh của trẻ được coi là rất quan trọng. Theo quan niệm truyền thống, nếu một đứa bé được sinh ra vào giờ xấu, tuổi của bé có thể không hợp với cha mẹ, gây ra tình trạng cơ thể yếu đuối. Do đó, nhiều bố mẹ thường thực hiện các phong tục như làm con nuôi của Phật hay của Thánh để đảm bảo sự che chở và an lành cho bé.
Việc làm cho bé làm con nuôi của Phật, Thánh không có nghĩa là bố mẹ từ chối trách nhiệm nuôi dưỡng con, mà là để bé được "nương nhờ" cửa Phật, cửa Thánh. Hành động này dựa vào uy danh và đức độ của thần thánh để bảo vệ bé khỏi những điều tiêu cực và đồng thời mang lại sức khỏe cho bé.
Đáng chú ý, việc thực hiện phong tục chỉ mang tính tượng trưng và bé vẫn được nuôi dưỡng bởi cha mẹ như bình thường. Đến khi bé đạt đến độ tuổi 10, cha mẹ có thể thực hiện nghi lễ chuộc con tại nơi đã gửi bé để đưa con về gia đình, tượng trưng cho sự hoàn thiện của quá trình chăm sóc và nuôi dưỡng.
Phong tục làm con của Phật hay Thánh
Nhờ người “mát tay” đón trẻ sơ sinh từ viện về nhà
Một số người tin rằng việc chọn người "mát tay" để đưa bé về sau khi xuất viện có thể mang lại nhiều điều tốt. Sau 72 giờ, người thân trong gia đình thường tìm kiếm sự giúp đỡ từ những người phụ nữ có uy tín, phù hợp về tuổi tác, nhanh nhẹn, và có kinh nghiệm trong việc bế em bé. Mục đích của hành động này là để đảm bảo rằng việc đưa trẻ về nhà sẽ được thực hiện một cách chuyên nghiệp và có lợi ích cho sự phát triển của em bé.
Người được chọn thường được xem là "mát tay" vì khả năng nắm bắt kỹ thuật bế em bé, từ đó giúp trẻ dễ dàng thích nghi với môi trường mới, giảm khả năng quấy khóc và tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển khỏe mạnh của em bé khi lớn lên. Điều này thể hiện sự chú ý đặc biệt đến việc nuôi dưỡng và chăm sóc em bé từ gia đình ngay từ những ngày đầu tiên của cuộc sống.
Xua đuổi tà ma quanh trẻ sơ sinh
Theo quan niệm dân gian, trẻ sơ sinh thường được xem là dễ bị quấy rối bởi ma quỷ. Vì vậy, khi đón bé về từ viện, người thân thường áp dụng các biện pháp phòng ngừa để bảo vệ em bé.
Một số gia đình thực hiện các biện pháp như chuẩn bị đầy đủ quần áo và khăn để che chắn cho bé, nhưng đồng thời đảm bảo bé không bị khó thở. Ngoài ra, một số người còn thực hiện việc quẹt nhẹ nhàng một ít nhọ nồi hoặc son lên trán bé, đồng thời chuẩn bị dao và đũa để đặt bên cạnh mẹ và bé.
Gia đình thường chọn giờ tốt để đưa bé về nhà, theo quan điểm rằng có những thời điểm xấu khi có thể xuất hiện ma quỷ, kể cả vào ban ngày. Cuối cùng, việc chuẩn bị một bài khấn ông bà phù hộ trước ngày đón trẻ về nhà cũng được coi là một biện pháp để tạo ra không gian an lành và bảo vệ cho em bé.
Bước qua đống lửa đón trẻ sơ sinh về nhà
Trong văn hóa Việt Nam, lửa thường được xem là một phương tiện thanh tẩy, có khả năng đuổi đi sự xấu xa và đeo bám, đặc biệt là khi liên quan đến trẻ sơ sinh. Tục bước qua đống lửa khi đón trẻ về nhà được tin là có thể giúp bé thoát khỏi sự đeo bám của ma quỷ.
Quy trình thực hiện thường bao gồm việc chuẩn bị một cái chổi mới, đốt cháy cùng với vàng mã và một ít muối. Khi lửa đã giảm đi và trở thành ngọn lửa nhỏ, mẹ sẽ bế bé bước qua lửa trước khi bước vào nhà. Tuy nhiên, việc này đòi hỏi sự cẩn thận từ gia đình để đảm bảo rằng mẹ và bé không bị bỏng trong quá trình thực hiện.
Tục lệ này không chỉ mang tính tượng trưng mà còn thể hiện sự quan tâm và chăm sóc của gia đình đối với em bé, cùng mong muốn tạo ra một môi trường an lành cho sự phát triển khỏe mạnh của trẻ sơ sinh.
Tục đốt vía cho trẻ sơ sinh
Trong trường hợp trẻ sơ sinh về nhà và thường xuyên quấy khóc mặc dù đã được dỗ dành, dân gian thường áp dụng tục đốt vía để giải quyết vấn đề này. Quy trình thực hiện như sau:
Chuẩn bị muối và gỗ thơm.
Sử dụng áo tơi hoặc chổi cùn.
Đốt tất cả chung với nhau để đuổi các vía đang bám theo bé.
Ngoài ra, trong trường hợp bé ngã và giật mình, người thân thường thực hiện lễ cúng nhỏ được gọi là "hớt vía" cho bé. Quy trình này thường bao gồm các bước sau:
Chuẩn bị một quả trứng luộc.
Chia trứng thành 7 miếng đối với bé trai và 9 miếng đối với bé gái.
Đưa trứng đến nơi bé bị ngã hoặc giường ngủ và hú gọi vía trẻ.
Tráo cơm cùng trứng 7 lượt đối với bé trai và 9 lượt đối với bé gái.
Cho bé ăn cơm trứng này, với hy vọng rằng việc này sẽ đuổi đi vía và làm cho bé trở lại bình thường.
Lễ cúng này thường được thực hiện với tâm linh và niềm tin rằng nó sẽ mang lại sự bình an và giải quyết vấn đề cho trẻ sơ sinh.
Tục đốt vía cho trẻ sơ sinh
Đặt tên khi đón trẻ sơ sinh từ viện về nhà
Việc đặt tên biệt danh cho bé ở nhà không chỉ là một xu hướng phổ biến mà còn được xem là một biện pháp để tránh sự chú ý của ma quỷ, theo quan niệm dân gian. Nhiều tên biệt danh phổ biến như Tí, Tèo, Cu, Bin, Bo, và nhiều cái tên khác không chỉ mang đến sự dễ thương mà còn được coi là một cách để bảo vệ trẻ khỏi ảnh hưởng tiêu cực của thế giới tâm linh.
Trong truyền thống, những cái tên như vậy thường theo bé trai đến khi đủ tuổi ghi vào sổ định và theo bé gái cho đến khi lấy chồng. Điều này thể hiện sự chú trọng đến việc bảo vệ danh tính và tên của trẻ, đặc biệt là trong những giai đoạn quan trọng của cuộc đời như khi đi học hoặc kết hôn.
Dù có đặt biệt danh hay không, quá trình đặt tên cho con cái thường mang theo nhiều giá trị văn hóa và tâm linh, phản ánh niềm tin và mong muốn của gia đình về một tương lai an lành và hạnh phúc cho con.
Cúng bà Mụ sau đón trẻ sơ sinh về nhà 30 ngày
Phong tục làm lễ cúng sau khi trẻ sơ sinh, còn được gọi là đầy tháng, là một truyền thống lâu dài được nhiều gia đình áp dụng. Theo quan niệm dân gian, mỗi đứa trẻ khi chào đời đều là công của 12 bà mụ nhào nặn, và để cảm tạ công ơn của những vị này, mọi gia đình thường tổ chức lễ cúng.
Quy trình lễ cúng thường bắt đầu bằng việc tắm cho bé và chuẩn bị một mâm cỗ nhỏ, còn gọi là đoàn du phạn, kèm theo các lễ vật. Các lễ vật thường bao gồm 12 đôi hài, 12 miếng trầu, 12 phần bánh trái và các vật phẩm khác. Mỗi loại đồ đều được chuẩn bị 12 phần, đại diện cho số lượng 12, tượng trưng cho 12 bà mụ đã đóng góp vào quá trình tạo ra em bé.
Lễ cúng đầy tháng không chỉ là cách để gia đình cảm ơn 12 bà mụ mà còn là dịp để mọi người tụ tập, chia sẻ niềm vui và gắn kết trong gia đình.
Cúng bà Mụ sau đón trẻ sơ sinh về nhà 30 ngày
Đánh dấu son cho trẻ sơ sinh
Thực hành đặt dấu son của chùa, đền lên miếng vải để sau đó may thành áo cho bé mặc là một phong tục phổ biến trong văn hóa truyền thống ở một số nơi. Việc này không chỉ mang ý nghĩa cầu phước đức và vận may cho bé mà còn có tâm linh sâu sắc.
Khi áo được in dấu ấn của Phật hay Thánh, người ta tin rằng đây là một cách để tăng cường sự thông minh và sáng dạ của bé, đồng thời giúp bé tránh khỏi sự quấy rầy của ma quỷ. Việc giữ gìn chiếc áo này cũng được coi trọng, thường giặt và phơi riêng biệt, chỉ sử dụng vào những dịp lễ Tết để bảo quản áo trong tình trạng tốt nhất và tăng thêm giá trị tâm linh của nó.
Treo tỏi đầu giường khi đón trẻ sơ sinh từ viện về
Tỏi được coi là một phương tiện phòng trừ tà ma trong nhiều quan niệm dân gian, và vì vậy, người ta thường thực hiện thói quen treo tỏi ở đầu giường trước khi đón bé về nhà. Một cách khác là đặt một tép tỏi vào túi thơm và đặt cạnh chỗ ngủ của bé, nhằm tạo môi trường thuận lợi để bé có giấc ngủ ngon và tránh khỏi sự quấy rầy của ma quỷ. Điều này là một biện pháp tâm linh được áp dụng để bảo vệ bé khỏi những yếu tố tiêu cực và giúp tạo ra một không gian an lành cho giấc ngủ của em bé.
Kiêng khen trẻ sau khi đón trẻ sơ sinh về nhà
Trong quan niệm dân gian, việc cưng nựng hay khen ngợi trẻ sơ sinh có thể được xem là không tốt, vì những lời khen này thường được coi là lời quở. Theo quan điểm này, khi người lớn khen trẻ như đẹp, dễ thương, nặng cân, mập mạp, có thể khiến cho người âm chú ý đến bé nhiều hơn, điều này có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ, khiến cho bé chậm lớn và có sức khỏe yếu ớt.
Do đó, theo quan niệm này, việc tránh khen ngợi trẻ quá mức có thể được coi là một biện pháp để bảo vệ bé khỏi sự chú ý tiêu cực và đảm bảo sự phát triển lành mạnh của em bé. Thay vào đó, người lớn thường giữ lại những lời nói tích cực và nhẹ nhàng, tránh những miêu tả về vẻ ngoại hình hoặc trạng thái cơ thể của trẻ.
Kiêng khen trẻ sau khi đón trẻ sơ sinh về nhà
3. Văn khấn đón trẻ sơ sinh về nhà
Con nam mô a di Đà Phật!
Con nam mô a di Đà Phật!
Con nam mô a di Đà Phật! (3 lạy)
– Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương
– Con lạy quan thần linh số nhà … đường… phố…. Phường…. quận…. thành phố…
Con lạy gia tiên nội ngoại bà cô ông mãnh họ … (họ gì thì khấn lên)
Tên con là…
Vợ chồng con sinh con trai/gái
Ngày mai là ngày lành tháng tốt, ngày tốt tháng lành, là ngày … tháng… năm…
Con đón cháu ở bệnh viện…(khấn tên bệnh viện) về số nhà … đường… phố…. Phường…. quận…. thành phố…
Nay con thành tâm thắp nén hương xin gia tiên nội ngoài bà cô ông mãnh họ… phù hộ độ trì cho con giá/trai 3 tháng biết lẫy, 6 tháng biết bò, hay ăn chóng lớn, lớn lên chăm ngoan học giỏi vần lời ông bà và bố mẹ.
Con là người trần mắt thịt, con ăn chưa sạch, bạch chưa thông còn nhiều lầm lỗi xin gia tiên nội ngoài và bà cô ông mãnh xá ú xá mế, xá lầm lỗi cho con, mở được cho con lội, mở lối cho con đi. Độ cho gia đình của con được tâm cầu sở nguyện, như ý sở cầu.
Con nam mô a di Đà Phật!
Con nam mô a di Đà Phật!
Con nam mô a di Đà Phật! (3 lạy)
4. Lưu ý khi đón trẻ sơ sinh từ bệnh viện về nhà
Một số lưu ý khi đón trẻ sơ sinh từ viện về nhà theo kinh nghiệm dân gian:
Tránh khen trẻ.
Đốt vía cho trẻ
Chuẩn bị hành trang khi đưa trẻ từ viện về nhà.
Thêm 1 cành dâu tằm trong phòng ngủ của bé nếu có.
Chọn người “mát tay” để đón trẻ.
Khi bé đến nhà thì để bé nằm chiếu riêng để dễ nuôi.
Xông phòng để xua đi những âm khí lạnh lẽo.
Tránh gọi tên khai sinh trẻ khi ở nhà, đặc biệt vào ban đêm.
Sau khi sinh bé khoảng 7 ngày với bé trai và 9 ngày đối với bé gái thì tổ chức cúng bà mụ.
Không nên bế trẻ dưới 1 tháng ra ngoài vào buổi tối hoặc giữa trưa.
Để trẻ mặc lại quần áo của những em bé khỏe mạnh, thông minh để xin vía.
Người thân nên chuẩn bị đốt một đống lửa ngay cửa ra vào nhà để mẹ ẵm bé bước qua giúp bé hạn chế quấy khóc.
5. Kết luận
Dưới đây là 10 phong tục truyền thống được chia sẻ bởi Thegioinem.com khi đón trẻ sơ sinh về nhà, theo kinh nghiệm dân gian. Hy vọng rằng thông tin này đã mang lại thêm kiến thức về những lễ nghi và tập quán lâu đời được ông bà ta áp dụng nhằm bảo đảm sức khỏe và phúc lợi cho em bé. Ngoài ra, nếu bạn đang quan tâm đến giấc ngủ của cả gia đình, bạn có thể tham khảo các phụ kiện giường ngủ và sản phẩm nệm của nệm Vạn Thành và nệm cao su của nệm cao su Vạn Thành.
Nệm Cao Su
Nệm Lò Xo
Nệm Bông Ép
Ga Mền
Gối
Giường ngủ
Nội Thất Phòng Ngủ
