Bệnh đậu mùa khỉ: Nguyên nhân, dấu hiệu và cách phòng tránh

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã thông báo khẩn và đưa ra những cảnh báo về tác hại của căn bệnh đậu mùa khỉ đang bùng phát hiện nay. Bệnh đậu mùa khỉ là gì, nghiêm trọng như thế nào là những vấn đề đang được nhiều người quan tâm và lo lắng trong những ngày gần đây. Hãy cùng Thegioinem.com theo dõi bài viết sau để biết về nguyên nhân, dấu hiệu và cách phòng tránh căn bệnh này nhé!

Bệnh đậu mùa khỉ là gì?

Bệnh đậu mùa khỉ (Monkeypox) là một bệnh truyền nhiễm nguy hiểm gây ra bởi virus đậu mùa khỉ, một thành viên của họ virus đậu mùa, mà trước đây đã bị loại bỏ vào những năm 1980. Mặc dù đây là một bệnh hiếm gặp ở con người, nhưng nó đã và đang bùng phát ở khoảng 80 quốc gia trên toàn thế giới với sự phức tạp trong tình hình.

Ban đầu, bệnh này được phát hiện ở các loài khỉ và thường xuất hiện nhiều hơn ở các khu vực rừng mưa nhiệt đới ở Trung và Tây Phi, không phải là thường xảy ra ở châu Âu. Vào năm 1970, trường hợp đầu tiên của bệnh đậu mùa khỉ ở con người đã được ghi nhận tại Cộng hòa Dân chủ Congo (DRC). Từ đó, các trường hợp bệnh đã được báo cáo ở 11 quốc gia châu Phi khác nhau, bao gồm Benin, Cameroon, Cộng hòa Trung Phi, Cộng hòa Dân chủ Congo, Gabon, Bờ Biển Ngà, Liberia, Nigeria, Cộng hòa Congo, Sierra Leone và Nam Sudan.

Năm 2003, CDC Hoa Kỳ thông báo về sự xuất hiện lần đầu của đợt bùng phát đậu mùa khỉ ngoài châu Phi. Đợt bùng phát này có liên quan đến việc nhập khẩu động vật có vú nhiễm bệnh vào Mỹ.

Trong các năm 2018 và 2019, một số du khách từ Vương Quốc Anh (2 ca), Israel (1 ca) và Singapore (1 ca), có lịch sử du lịch từ Nigeria, đã được chẩn đoán mắc bệnh đậu mùa khỉ.

Những chuyên gia y tế đã đánh giá rằng loạt ca đậu mùa khỉ mới đây đã tạo ra đợt bùng phát bệnh lớn nhất ở châu Âu từ trước đến nay, đặc biệt đáng chú ý vì bệnh đã xuất hiện ở những quốc gia không phải là những nơi thường gặp bệnh này.

Cho đến ngày 09/10/2023, toàn cầu đã ghi nhận 90.618 trường hợp mắc bệnh đậu mùa khỉ tại 115 nước, trong đó có 157 trường hợp tử vong; mức độ lây lan trung bình hàng tuần trên toàn cầu là khoảng 200 trường hợp/tuần. Phần lớn trường hợp tập trung tại châu Mỹ và châu Âu.

Ở Việt Nam, từ tháng 07/2023 đến nay, đã xác nhận 14 trường hợp đậu mùa khỉ, chủ yếu tập trung tại thành phố Hồ Chí Minh và 02 trường hợp ở tỉnh Bình Dương.

Nhiều người đang lo lắng về tình hình hiện tại của thế giới, với việc Covid-19 vẫn còn đang ảnh hưởng và chưa thể khôi phục hoàn toàn. Có khả năng rằng virus đậu mùa khỉ có thể gây ra một đợt bùng phát dịch mới trong tình hình này.

Nguyên nhân gây ra bệnh đậu mùa khỉ

Dữ liệu từ nghiên cứu dịch tễ chỉ ra rằng, nguyên nhân gây ra bệnh đậu mùa khỉ là do virus đậu mùa khỉ, thuộc giống Orthopoxvirus trong họ Poxviridae. Virus này có hai biến chủng chính, bao gồm Congo và Tây Phi. Trong đó, biến chủng Congo thường gây ra các trường hợp bệnh nặng hơn, với tỷ lệ tử vong xấp xỉ 10%, trong khi biến chủng Tây Phi có tỷ lệ tử vong khoảng 1%.

Virus đậu mùa khỉ được phát hiện lần đầu vào năm 1958 khi hai đợt bùng phát bệnh giống với thủy đậu xảy ra ở các con khỉ được nuôi trong môi trường thí nghiệm nghiên cứu. Do đó, bệnh được đặt tên là bệnh đậu mùa khỉ. Các virus khác cùng họ thường gây ra các bệnh tương tự thủy đậu, còn được gọi là bệnh đậu bò. Tuy nhiên, virus đậu mùa khỉ đã được phát hiện ở một số loài động vật, bao gồm một số loài khỉ và động vật gặm nhấm khác. Virus cũng có khả năng lây sang người, tuy nhiên, con người không phải là nguồn tự nhiên của virus.

Hiện tại, vẫn chưa có bằng chứng rõ ràng cho thấy các loài khỉ là nguyên nhân chính gây ra sự lây lan dịch bệnh này. Theo tổ chức Y tế Thế giới (WHO), có nhiều khả năng rằng loài động vật gặm nhấm chính có thể là nguồn gốc lây lan lớn nhất, tuy nhiên, vẫn chưa thể xác định một cách chính xác.

Dấu hiệu nhận biết bệnh đậu mùa khỉ

Bệnh đậu mùa khỉ có nhiều biểu hiện và triệu chứng khác nhau. Ở một số người, bệnh có thể thể hiện những triệu chứng nhẹ, trong khi ở một số người khác, triệu chứng có thể nghiêm trọng hơn và đòi hỏi sự quan tâm y tế. Những người thuộc nhóm có nguy cơ cao mắc phải bệnh nặng hoặc biến chứng gồm phụ nữ mang thai, trẻ em và người có hệ miễn dịch yếu.

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã ghi nhận rằng thời kỳ ủ bệnh của bệnh đậu mùa khỉ thường kéo dài từ 5 đến 21 ngày, và quá trình nhiễm bệnh có thể được chia thành hai giai đoạn:

• Giai đoạn một kéo dài 5 ngày, trong đó bệnh nhân có thể trải qua các triệu chứng như sốt, đau đầu mạnh, sưng hạch bạch huyết, đau lưng, đau cơ và cảm giác suy nhược cơ thể. Một đặc điểm đặc biệt của bệnh đậu mùa khỉ so với các bệnh khác là sự xuất hiện của nổi hạch, trong khi các triệu chứng khác tương tự với bệnh thủy đậu, sởi hoặc đậu mùa thông thường.
• Giai đoạn hai liên quan đến phát ban trên da, biểu hiện trong khoảng 1 đến 3 ngày sau khi bệnh nhân có triệu chứng sốt. Phát ban thường tập trung nhiều ở mặt và các chi, thay vì trên toàn cơ thể, và tiến triển từ từ. Ban đầu, da có thể cảm thấy sưng và đỏ, sau đó trở nên ngứa và nổi mụn nước hoặc mụn mủ (tổn thương chứa dịch vàng). Các nốt ban thường tập trung ở mặt, lòng bàn tay và lòng bàn chân, cũng như ở mắt, miệng, họng, bẹn và khu vực xung quanh hậu môn. 

Ban đầu, mụn có mủ có thể xuất hiện rải rác, nhưng sau đó sẽ lan rộng và có thể tạo thành hàng nghìn nốt. Bên trong mỗi nốt mụn chứa dịch được gọi là mủ. Với điều trị hiệu quả, những nốt mụn này sẽ dần dần khô và biến mất, làm cho da trở lại trạng thái bình thường.

Những người có bất kỳ triệu chứng nghi ngờ về bệnh đậu mùa khỉ hoặc tiếp xúc với những người mắc bệnh cần nên liên hệ với cơ sở y tế hoặc đến thăm bác sĩ để được kiểm tra và tư vấn kịp thời.

Phòng ngừa bệnh đậu mùa khỉ

Để cải thiện hiệu quả trong việc ngăn ngừa bệnh đậu mùa khỉ, chúng ta hãy cùng hiểu qua về cách lây lan của căn bệnh này. Dựa trên các nghiên cứu y học, bệnh đậu mùa khỉ có ba con đường chính lây nhiễm cần lưu ý:

• Lây nhiễm thông qua vết xước hoặc vết cắn từ động vật nhiễm vi rút.
• Lây nhiễm thông qua việc ăn thịt động vật nhiễm bệnh hoặc tiếp xúc với sản phẩm từ động vật nhiễm bệnh.
• Lây nhiễm thông qua tiếp xúc gần với người nhiễm bệnh đậu mùa khỉ.

Với sự nguy hiểm của bệnh đậu mùa khỉ, chúng ta không nên coi thường. Đặc biệt cần quan tâm đến những đối tượng nhạy cảm như người có hệ miễn dịch yếu, người già và trẻ em. Dưới đây là một số biện pháp mà mọi người có thể thực hiện để ngăn ngừa bệnh đậu mùa khỉ:

• Tránh tiếp xúc với động vật có nguy cơ nhiễm virus gây bệnh đậu mùa khỉ, bao gồm động vật bị bệnh, động vật chết tại các khu vực có bệnh đậu mùa khỉ, và động vật nghi ngờ nhiễm bệnh.
• Luôn ăn thực phẩm chín và uống nước đã sôi. Hạn chế tiêu thụ các loài động vật có nguồn gốc không rõ ràng và chưa qua kiểm định.
• Tránh tiếp xúc với người có nguy cơ mắc bệnh và không nên tiếp xúc với các vật dụng cá nhân của họ.
• Cách ly người có triệu chứng bệnh hoặc có nguy cơ nhiễm bệnh.
• Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng và nước hoặc sử dụng dung dịch vệ sinh tay chứa cồn, đặc biệt là sau khi tiếp xúc với người khác.
• Mặc dù hiện chưa có vaccine phòng bệnh đậu mùa khỉ, tuy nhiên, tiêm vaccine phòng bệnh đậu mùa có thể làm giảm đến 85% nguy cơ mắc bệnh đậu mùa khỉ.
• Tăng cường nhận thức về cách phòng tránh bệnh và luôn cập nhật thông tin liên quan đến bệnh.

Kết luận

Bệnh đậu mùa khỉ đang tăng cường xuất hiện ở nhiều quốc gia trên toàn thế giới. Mặc dù triệu chứng của bệnh không đặc biệt nghiêm trọng và nguy cơ lây lan không cao bằng COVID-19, tuy nhiên, theo đánh giá của các chuyên gia y tế, căn bệnh này vẫn mang theo những rủi ro đáng kể và cần áp dụng nhiều biện pháp phòng tránh kịp thời.

Hy vọng với những thông tin Thegioinem.com chia sẻ trên đây có thể giúp bạn có thêm kiến thức hữu ích về căn bệnh này. Ngoài ra, bạn có thể kết hợp với việc sử dụng các sản phẩm nệm cao su chất lượng từ các thương hiệu như nệm kim cương, nệm liên á, nệm edena …  để chăm sóc sức khỏe giấc ngủ tốt hơn nhé!

------------------------------------------

THÔNG TIN LIÊN HỆ:

Thegioinem.com - Lựa chọn cho giấc ngủ ngon

Địa chỉ: 365 Tân Sơn Nhì, Phường Tân Thành, Quận Tân Phú, Thành phố Hồ Chí Minh

Website: https://thegioinem.com/

Hotline: 0707 325 325

Fanpage: https://www.facebook.com/thegioinemcom/

Stores: https://thegioinem.com/stores

Thế Giới Nệm - Lựa chọn cho giấc ngủ ngon

1. Trụ sở văn phòng: 361-365 Tân Sơn Nhì, P.Tân Thành, Q.Tân Phú, TP.HCM
2. Hotline tư vấn sản phẩm: 0707 325 325
3. Hotline hậu mãi, CSKH: 0906 863 325
4. Hệ thống cửa hàng: https://thegioinem.com/stores
5. Fanpage: https://www.facebook.com/thegioinemcom
6. Zalo: https://zalo.me/816994836045545813
7. Email: thegioinem.com@gmail.com