Vì sao cân nặng tăng dễ gây ngủ ngáy?

Tăng cân không chỉ ảnh hưởng đến vóc dáng mà còn gây ra nhiều vấn đề liên quan đến giấc ngủ, đặc biệt là tình trạng ngủ ngáy. Nguyên nhân chủ yếu đến từ sự thay đổi cấu trúc cơ thể và các rối loạn chức năng liên quan khi cân nặng tăng. Dưới đây là các yếu tố chính giải thích vì sao tăng cân dễ gây ngủ ngáy.

Mỡ cổ và tác động đến hô hấp ban đêm

Một trong những nguyên nhân trực tiếp là sự tích tụ mỡ quanh vùng cổ khi cân nặng tăng lên. Lớp mỡ này gây áp lực lên đường thở, làm hẹp không gian mà luồng không khí cần để lưu thông. Khi ngủ, các cơ trong họng thư giãn, và lớp mỡ này càng dễ chèn ép đường thở, dẫn đến tiếng ngáy do rung động của các mô mềm.

Ngoài ra, mỡ tích tụ ở cổ còn làm giảm trương lực cơ trong khu vực hô hấp, khiến đường thở dễ bị tắc nghẽn hơn, đặc biệt khi nằm ngửa. Điều này làm cho người ngủ phải thở gấp hơn hoặc nỗ lực nhiều hơn để lấy không khí, dẫn đến hiện tượng ngáy lớn và thậm chí có thể gây ra các cơn ngưng thở ngắn khi ngủ.

Thay đổi vị trí ngủ và ảnh hưởng đến giấc ngủ

Tăng cân không chỉ ảnh hưởng đến đường thở mà còn làm thay đổi thói quen ngủ. Người có cân nặng cao thường thấy khó chịu khi nằm nghiêng hoặc thay đổi tư thế ngủ. Điều này có thể khiến họ vô tình chọn nằm ngửa, một tư thế làm tăng nguy cơ ngủ ngáy.

Khi nằm ngửa, trọng lực làm cho lưỡi và các mô mềm trong họng rơi xuống, chặn một phần hoặc toàn bộ đường thở. Hiện tượng này phổ biến hơn ở những người thừa cân hoặc béo phì, vì áp lực từ mỡ vùng cổ và bụng làm tăng nguy cơ đường thở bị chèn ép trong tư thế này.

Thay đổi vị trí ngủ và ảnh hưởng đến giấc ngủ

Hormone và rối loạn chuyển hóa liên quan đến cân nặng

Tăng cân thường đi kèm với sự thay đổi về hormone và rối loạn chuyển hóa, cả hai đều có thể ảnh hưởng đến giấc ngủ:

Hormone leptin và ghrelin: Ở những người thừa cân, mức độ leptin – hormone điều chỉnh cảm giác no – thường bị rối loạn, trong khi ghrelin – hormone kích thích cảm giác đói – lại tăng cao. Sự mất cân bằng này ảnh hưởng đến nhịp sinh học và giấc ngủ, làm tăng nguy cơ ngủ ngáy.
Kháng insulin: Rối loạn chuyển hóa do thừa cân có thể dẫn đến kháng insulin, một yếu tố liên quan đến các vấn đề về giấc ngủ như hội chứng ngưng thở khi ngủ.

Ngoài ra, tình trạng viêm mãn tính ở người thừa cân cũng có thể làm giảm chất lượng giấc ngủ, góp phần gây ngủ ngáy. Các rối loạn này không chỉ ảnh hưởng đến đường hô hấp mà còn tác động đến hệ thần kinh, làm gián đoạn giấc ngủ và tăng cường hiện tượng ngáy.

Hormone và rối loạn chuyển hóa liên quan đến cân nặng

Hậu quả của ngủ ngáy đối với sức khỏe

Ngủ ngáy không chỉ là một vấn đề về giấc ngủ mà còn tiềm ẩn nhiều hậu quả nghiêm trọng đối với sức khỏe thể chất, tinh thần và các mối quan hệ. Hiểu rõ những ảnh hưởng này có thể giúp bạn nhận thức được tầm quan trọng của việc điều trị và phòng ngừa ngủ ngáy.

Ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ và năng suất làm việc

Ngủ ngáy làm gián đoạn giấc ngủ, không chỉ với người mắc mà còn với người ngủ chung phòng. Khi giấc ngủ bị cắt ngang do tiếng ngáy hoặc các cơn ngưng thở, cơ thể không thể bước vào giai đoạn ngủ sâu, nơi cơ thể được phục hồi tốt nhất. Hậu quả của việc này là:

Mệt mỏi kéo dài: Người ngủ ngáy thường cảm thấy kiệt sức và buồn ngủ vào ban ngày, ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu suất làm việc và học tập.
Giảm tập trung: Thiếu ngủ làm giảm khả năng tư duy và tập trung, dễ dẫn đến sai sót trong công việc hoặc các tình huống nguy hiểm như lái xe.
Tâm trạng thất thường: Thiếu ngủ lâu dài dễ gây căng thẳng, lo âu, thậm chí dẫn đến trầm cảm.

Ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ và năng suất làm việc

Tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch và tiểu đường

Ngủ ngáy, đặc biệt là khi đi kèm với hội chứng ngưng thở khi ngủ (OSA), có liên quan đến nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng:

Bệnh tim mạch: Ngáy ngủ gây áp lực lên tim do cơ thể phải nỗ lực lấy không khí. Điều này làm tăng nguy cơ cao huyết áp, rối loạn nhịp tim, và các bệnh lý về tim mạch.
Tiểu đường type 2: Thiếu oxy và rối loạn giấc ngủ liên tục có thể làm tăng kháng insulin, một yếu tố góp phần vào sự phát triển của tiểu đường.
Đột quỵ: Các cơn ngưng thở khi ngủ làm giảm lượng oxy cung cấp cho não, làm tăng nguy cơ đột quỵ.

Tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch và tiểu đường

Tác động tiêu cực đến mối quan hệ gia đình

Ngủ ngáy không chỉ ảnh hưởng đến người bệnh mà còn gây phiền hà cho người thân:

Căng thẳng trong mối quan hệ: Người ngủ chung thường bị gián đoạn giấc ngủ, dẫn đến khó chịu và căng thẳng trong giao tiếp hàng ngày.
Ngủ riêng: Trong nhiều trường hợp, ngủ ngáy khiến các cặp vợ chồng phải ngủ riêng, làm giảm sự gắn kết và tình cảm.
Ảnh hưởng đến trẻ em: Nếu trẻ sống trong môi trường tiếng ngáy liên tục, chúng có thể bị gián đoạn giấc ngủ, ảnh hưởng đến sự phát triển thể chất và tinh thần.

Tác động tiêu cực đến mối quan hệ gia đình

Cách khắc phục ngủ ngáy do tăng cân

Ngủ ngáy do tăng cân là một vấn đề phổ biến nhưng hoàn toàn có thể cải thiện được thông qua các biện pháp thay đổi lối sống và thói quen sinh hoạt. Dưới đây là các cách khắc phục hiệu quả:

Giảm cân: Giảm cân là biện pháp chính và hiệu quả nhất để giảm ngủ ngáy. Khi bạn giảm lượng mỡ thừa, đặc biệt là ở vùng cổ, áp lực lên đường thở sẽ giảm, giúp không khí lưu thông dễ dàng hơn. Tăng cường rau xanh, trái cây, thực phẩm giàu protein và chất béo lành mạnh, hạn chế đồ ngọt, thực phẩm chiên rán và đồ ăn nhanh.
Điều chỉnh tư thế ngủ: Nằm ngửa có thể khiến lưỡi và các mô mềm trong họng rơi xuống, làm hẹp đường thở và tăng nguy cơ ngủ ngáy. Thay đổi tư thế ngủ có thể giảm đáng kể tình trạng này. Sử dụng gối ôm hoặc chặn lưng để duy trì tư thế nằm nghiêng.
Thay đổi lối sống: Một số thói quen sinh hoạt không lành mạnh có thể làm trầm trọng thêm tình trạng ngủ ngáy. Rượu làm giãn cơ họng quá mức, khiến đường thở dễ bị tắc nghẽn. Hạn chế uống rượu ít nhất 2-3 giờ trước khi ngủ. Hút thuốc gây viêm và kích ứng đường thở, làm tăng nguy cơ ngáy ngủ.
Giữ đường thở thông thoáng: Đảm bảo mũi và họng luôn thông thoáng để không khí lưu thông dễ dàng hơn. Làm sạch mũi trước khi ngủ để giảm tắc nghẽn.
Tăng cường sức khỏe cơ hô hấp: Rèn luyện các cơ quanh họng có thể giúp giảm nguy cơ ngủ ngáy. Các bài tập như phát âm chữ “O” và “E” hoặc thổi bóng bay giúp tăng cường trương lực cơ họng.
Thăm khám bác sĩ: Nếu ngủ ngáy kéo dài hoặc đi kèm với các triệu chứng khác như ngưng thở khi ngủ, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên khoa để được tư vấn và điều trị đúng cách.

Kết luận

Cân nặng tăng có thể là một trong những nguyên nhân chính gây ra tình trạng ngủ ngáy, ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe và chất lượng giấc ngủ. Để cải thiện, mỗi người nên duy trì lối sống lành mạnh, kiểm soát cân nặng hợp lý và áp dụng các biện pháp hỗ trợ giấc ngủ. Hãy quan tâm đến cơ thể của bạn ngay từ hôm nay để có những giấc ngủ sâu và khỏe mạnh hơn.

Sử dụng các sản phẩm nệm chất lượng sẽ giúp giấc ngủ của bạn diễn ra tốt nhất. Những dòng nệm foam, nệm cao su, nệm lò xo, nệm bông ép đều được thiết kế với những đặc điểm riêng biệt nhằm đáp ứng đa dạng nhu cầu của bạn. Mỗi loại nệm không chỉ mang lại cảm giác thoải mái mà còn hỗ trợ tối ưu cho cột sống, giúp cải thiện sức khỏe và chất lượng giấc ngủ.